بقعه معنای وسیعترِی از جمله ایالت، ناحیه و گستره‌ای از زمین را دارد.
در بخش‌های شرقی و مرکزی جهان اسلام و ظاهراً در دوره سلجوقیان، کلمه بقعه معانی «خانقاه »، «مقبره» و به طور کلی بنایی برای مقاصد عبادی، تحصیلی یا خیریه را پیدا کرد.
از زمان سلجوقیان به بعد، کلمه بقعه در کتیبه نویسی به کار رفت. از زمان ایوبیان به بعد، این کلمه به همین ترتیب در منطقه سوری ـ فلسطینی به کار رفت.
در فرهنگ ترکی ـ ایرانی، ارتباط لفظ بقعه با خانقاه درویشان و مقابر، بخصوص آرامگاه‌های مشایخ صوفیه، قطعی به نظر می‌رسد.
این ابنیه صرف نظر از نقشه و طرح دقیق معماری آنها، در معنای قرآنی همواره «اماکن متبرّک» را تداعی می‌کنند.
در اسرار التوحید نیز (نوشته محمدبن منوّر) که شرح حال ابوسعید ابی الخیر است، لفظ «بقعه » و در یک مورد «بقعه‌ای از خیر»، مترادف خانقاه است.
در مطالب زیر برخی از بقعه‌های ایران معرفی شده‌اند.
